Gastronomia Chorwacji

W miejscowościach turystycznych lokale gastronomiczne zlokalizowane są przeważnie przy promenadzie nadmorskiej i w okolicach portu. Mogą to być typowe restauracje (restoran), pizzerie, bary szybkiej obsługi (bife), ale także lokale o tradycyjnych nazwach (a często także wystroju): gostionice (nieduże rodzinne restauracje), konoby (winiarnie), kafany (kawiarnie).

Śniadanie (dorucak) jada się w Chorwacji między 7.00 a 10.00 – pod względem doboru potraw jest podobne do polskiego. Obiad (rucak), składający się z pierwszego i drugiego dania, a często także deseru, serwuje się między 13.00 a 15.00. Po obiedzie powinna nastąpić sjesta — szczególnie latem, podczas upałów. Kolacja (većera) podawana jest ok. 20.00—21.00. Bywa równie obfita, jak obiad.

W wielu lokalach można zjeść dania kuchni chorwackiej. Wśród przystawek (pred-jedlo) znajduje się m.in. prśut (wędzona lub suszona szynka podawana na zimno), paski syr (ser owczy z wyspy Pag), gavrilocić salama (wędlina podobna do salami), masline (oliwki). Wszystkie powyższe produkty mogą zostać podane jako hladni pladanj (zimny talerz).

Najbardziej znaną zupą jest ćorba (bulion z mięsa i warzyw). Inne to np. riblja juha (rybna), juha od jenjetine (z mięsa jagnięcego), juha od povrća (jarzynowa), juha od rajcice (pomidorowa), zagórska juha od krumpira (zagórska zupa ziemniaczana), juha od gljiva (grzybowa) czy svatovska juha (zupa podobna do barszczu, z warzywami i mięsem). Na Istrii podaje się minestrę (zupa jarzynowa z ryżem i serem).

Na wybrzeżu i wyspach jada się sporo ryb, często z rusztu, i owoców morza. W kartach dań figurują takie ryby, jak zubetac (leszcz), śaran (karp), mada (złoty leszcz), brancin (okoń morski), tabinja (sola), śkarpin (smok morski). Popularne dania z frutti di mare to ścampi (krewetki), crni risotto (risotto z mątwą), hobotnice (ośmiornice), lignji (kalmary) czy punjene lignje (faszerowane kałamarnice). U nasady półwyspu Peljeśac hoduje się ostrygi (muśule) – oferują je nawet stoiska przy magistrali.

Warto spróbować dań mięsnych, takich jak np. janjetina ispod peke (pieczona jagnięcina z ziemniakami), ćulbastija (cielęcina lub wieprzowina z rusztu), pastićada (mięso wołowe duszone w winie, serwowane z makaronem). Specjalnością Zagorja, podawaną też w zagrzebskich restauracjach, jest pećenica Stubica (pieczeń wieprzowa faszerowana śliwkami, duszona w winie). Niemal w każdej restauracji można spróbować dań mięsnych powszechnych na całym Półwyspie Bałkańskim: ćevapćići (pieczone pikantne wałeczki z mięsa wołowego lub wieprzowego) lub pljeskavicy (takie samo mięso jak na cevapcići, uformowane w okrągły kotlet).

Pljeskavica po zagrzebsku – Są to kotlety z mielonego mięsa, smażone na ruszcie. Potrzeba na nie 1 kg baraniny, 2 ząbki czosnku, 15 dkg cebuli, sól i pól łyżeczki pieprzu. Do zmielonego mięsa dodać drobno posiekaną cebulę i czosnek, przyprawić solą i pieprzem. Po dokładnym wymieszaniu z mięsa formować niewielkie okrągłe kotlety o grubości ok. 1 cm. Upiec je na ruszcie posmarowanym oliwą.

Ważną pozycję w kuchni chorwackiej stanowią różnorodne zapiekanki oraz dania z mięsa i warzyw. Ciekawy w smaku jest pilav (ryż z mięsem, na ogół na ostro), djuveć (ryż z warzywami, m.in. papryką) czy sarma (rodzaj gołąbków). Na Istrii podaje się rozmaite dania z truflami — najtańsze jest spaghetti z tymi szlachetnymi grzybami.

Ravioli z Makarskiej – Chcąc przyrządzić te słodkie, smażone pierożki, trzeba przygotować: na ciasto 750 g mąki, 4 jajka i 2 żółtka, 2 łyżki cukru, 220 g masła, sól, ewentualnie trochę mleka; na nadzienie 500 g migdałów, 3 jajka i 2 białka, nieco cynamonu, gałkę muszkatołową, 500 g cukru, 2 łyżki rumu maraschino lub rakiji, skórkę otartą z cytryny, trochę startej czekolady, 2 łyżki masła. Mąkę, 4 jajka, 2 żółtka, 2 łyżki cukru, 220 g masła i w razie potrzeby mleko zmieszać i wyrobić ciasto. Przygotować nadzienie: wymieszać podsmażone i zmielone migdały, 3 jajka, pianę ubitą z 2 białek, 500 g cukru, alkohol, skórkę z cytryny, startą czekoladę i 2 łyżki masła. Ciasto cienko rozwałkować i wykrawać kółka szklanką (można też podzielić ciasto na prostokąty, tak jak oryginalne włoskie ravioli). Nakładać nadzienie, składać kółka na pół (prostokąty krótszymi krawędziami do siebie) i zlepiać dokładnie brzegi, formując pierogi. Piec je w średnio gorącym piekarniku. Przedtem pierogi można posmarować białkiem, a po upieczeniu posypać cukrem waniliowym i posiekanymi migdałami.

Uzupełnieniem posiłków są doskonałe chorwackie wina: np. Merlot, Teran, Cabernet Sauvignon, Pinot czy Vranac. Powszechnie znany jest deserowy Prośek, np. ze Splitu. Amatorzy piwa powinni spróbować Karlovaćka, Ożujska lub PAN-a. Wśród mocniejszych alkoholi króluje rakija (wódka z winogron). Ceniona jest także tutejsza sljivovica oraz produkowany w Zadarze likier maraschino (wiśniowy).

Leave a Reply

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *