Zagrzeb – poza centrum – Wzgórza Medvednica

Cmentarz Mirogoj  – Pełen zieleni, jeden z najpiękniejszych cmentarzy (groblje) w Europie mieści się na północ od centrum, na zboczach Medvednicy (dojazd autobusem #106 lub 226 sprzed katedry). Zaprojektował go Herman Bolle w 1876 r. Pochowano tu najwybitniejsze chorwackie osobistości, m.in. zmarłego w 1999 r. prezydenta Franjo Tudjmana (blisko kaplicy). Wyróżniają się też grobowce poety Petra Preradovicia i polityka Stjepana Radicia.

Park Maksimir – Największy park w mieście – 18 ha terenów pełnych ścieżek, alejek i sztucznych jeziorek (Maksimirska cesta; od 9.00 do zmroku; dojazd tramwajami #4, 7, 11 i 12). Został założony w 1794 r. jako pierwszy tego typu ogólnodostępny obiekt w tej części Europy. Najbardziej charakterystyczna budowla to pawilon Bellevue. Jest tu również zoo (Maksimirski perivoj, tel.01/2302199, www.zoo.hr; 9.00—18.00, wstęp do 17.00, zimą godz. krócej; 20/10 kn).

Jezioro Jarun – Od maja do października Jarun, zwane zagrzebskim Adriatykiem, jest jednym z ulubionych miejsc weekendowego wypoczynku mieszkańców Zagrzebia. Rozciąga się na południowo-zachodnich peryferiach miasta, nad Sawą (dojazd tramwajami #5 i 17). Na terenie zajmującego 235 ha kompleksu jest kąpielisko, plaże, dobrze zorganizowana baza sportów wodnych, boiska do rozmaitych gier zespołowych oraz profesjonalne tory regatowe.

Wzgórza Medvednica

Północne dzielnice Zagrzebia wspinają się na zbocza masywu Medvednica, którego najwyższym szczytem jest Slijeme (1030 m n.p.m.) z wieżą telewizyjną na szczycie. Medvednica rozciąga się od ujścia rzeki Krapiny do Savy (przebiega tu autostrada) w kierunku północno-wschodnim, aż do miejscowości Sv. Ivan Zelina koło autostrady do Varazdina. Niemal cały masyw objęto ochroną, tworząc w 1981 r. Park Przyrody Medvednica. Aż 64% jego powierzchni porastają lasy, a pozostałe obszary to sady owocowe, winnice, pola i wioski na jego obrzeżach.
Zalesione góry dla mieszkańców stolicy stanowią znakomite miejsce odpoczynku. Popularne jest wejście (lub wjazd kolejką) na szczyt Slijeme, wycieczki do jaskini Vetemica czy do zamku Medvedgrad.

Wycieczka na Slijeme

Na górujący nad Zagrzebiem najwyższy szczyt Medvednicy można wejść piechotą lub wjechać kolejką linową Sljemen-ska żićara (zob. Komunikacja miejska, s. 107). Dolna stacja znajduje się w Graćani na peryferiach Zagrzebia. Z centrum dojeżdża się do niej tramwajami #8 lub 14 (do końcowych przystanków). Następnie należy przesiąść się na autobus #15 jadący do Graćani.
Szlak pieszy na szczyt zaczyna się przy dolnej stacji kolejki, wędrówka zajmuje ok. 4 godzin. Zimą działa tu centrum narciarskie. W partiach szczytowych na turystów czeka kilka schronisk. Przy dobrej pogodzie ze szczytu można podziwiać rozległą panoramę – nie tylko Zagrzebia i Hrvatsko Zagorje, ale nawet słoweńskich Alp.

Wycieczka do zamku Medvedgrad

Wznoszący się na wzgórzu między miastem a głównym pasmem Medvednicy zamek (8.00-20.00) to jedna z najbardziej efektownych gotyckich twierdz w kraju. Zbudowano go w latach 1249-1254, by chronić miasto przed Tatarami. Później był poddawany wielokrotnym przeróbkom, a ostatecznie opuszczony w 1590 r. po trzęsieniu ziemi. Częściowa odbudowa rozpoczęła się w 1979 r.; teraz można obejrzeć masywne mury obronne i niewielką kaplicę z freskami. W jednym z lochów otwarto restaurację. W 1995 r. na wzgórzu ustawiono pomnik upamiętniający ofiary ostatniej wojny na Bałkanach. Roztacza się stąd rozległa panorama stolicy i głównego pasma Medvednicy ze szczytem Slijeme.
Aby dostać się do zamku, najlepiej dojechać autobusem #102 z centrum (Trg Britanski) do kościoła w Śestine na peryferiach Zagrzebia, gdzie zaczyna się ścieżka do ruin.

Wycieczka do jaskini Veternica

Spilja Veternica, jedna z największych chorwackich jaskiń (tel.01/4586317; poł. IV-X sb. i nd. 10.00-16.00, pn.-pt. po wcześniejszej rezerwacji; zwiedzanie z przewodnikiem; 25/12 kn) znajduje się na zachodnich zboczach Medvednicy, nad osadą Gajnice (dojazd tramwajami #2, 6 lub 11 do końcowego przystanku Crnomerec, skąd autobusem #124).
Obszerne wejście do Veternicy jest usytuowane na wysokości 320 m n.p.m. Długość śpilji szacuje się na nieco ponad 7 km (czwarta pod względem długości w Chorwacji), a główny korytarz ma 2,6 km. Zwiedza się jednak tylko początkowe, wysokie i obszerne partie groty z elektrycznym oświetleniem.
W Veternicy dokonano najstarszych archeologicznych i paleontologicznych znalezisk w rejonie Zagrzebia. Odkryto w niej kości niedźwiedzia jaskiniowego, a także ślady obozowisk neandertalczyków. Z tego powodu jaskinia bywa nazywana prui dom Zagrepcana (pierwszy dom mieszkańca Zagrzebia).

Hrvatsko Zagorje

Turyści rzadko odwiedzają krainę zielonych wzgórz między Zagrzebiem a granicą słoweńską, a tymczasem ma ona do zaoferowania kilka atrakcji. Stolica regionu, Krapina, nie jest może warta uwagi, ale w pobliskiej osadzie Huśnjakovo zorganizowano Muzeum Ewolucji (Śetaliśte V. Sluge, tel.049/371491; IV-X pn.-nd. 8.00-17.00, XI—III pn.-nd. 8.00-15.00) ze znaleziskami z czasów prehistorycznych. Na południe od Krapiny są położone uzdrowiska: Krapinske Toplice, Tuheljskie Toplice, Śemnićke Toplice czy Stubićke Toplice. Przybyszom oferują m.in. baseny mineralne (zewnętrzne i zadaszone; 15-50 kn).

W zachodniej części regionu, przy granicy słoweńskiej leży znana prawie każdemu Chorwatowi miejscowość Kumrovec, gdzie urodził się Josip Broz-Tito. Wioska została przekształcona w skansen XIX-wiecznej ludowej architektury, z ok. 40 zabytkowymi domami i pokazami tradycyjnego rzemiosła (Muzej Staro selo; tel.049/553107, mss@kr.htnet.hr; IV-X pn.-nd. 9.00-18.00, XI—III pn.-nd. 9.00-16.00; 20/10 kn).

Hrvatsko Zagorje słynie też z zamków. Niedaleko na północ od Kumrovca, nad wsią Desinić wznosi się efektowny XVI-wieczny gród Veliki Tabor (tel.049/343052, dvt@kr.htnet.hr; IV-X pn.-nd. 10.00-18.00, XI—III pn.-nd. 9.00-17.00) z grubymi murami i masywnymi basztami. Bardzo malowniczy zamek Trakośćan (tel.042/796281, dvor-trakoscan@vz.tel.hr; IV-X pn.-nd. 9.00-18.00, XI—III pn.-nd. 9.00-16.00; 20/15 kn) stoi na wzgórzu nad jeziorkiem w północnej części regionu. Powstał w XIV w., ale dzisiejszy gotycki wygląd zawdzięcza przebudowie w latach 1856-1860. Przez ostatnich kilkaset lat pozostawał we władaniu rodu Draśkoviciów i tak jest też dzisiaj (po przerwie w XX w.). Wewnątrz są oryginalne meble, galeria obrazów, kolekcja broni itd.

Na północnych zboczach masywu Medvednica, w najważniejszym centrum pielgrzymkowym kraju – Marija Bistrica – jest narodowe sanktuarium maryjne ze słynącą z cudów drewnianą gotycką figurą Matki Boskiej. Rocznie modli się przed nią ponad pół miliona pątników. W 1998 r. odwiedził to miejsce papież Jan Paweł II.

Leave a Reply

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *